W 2024 r. minimalne wynagrodzenie wzrośnie dwukrotnie: 1 stycznia oraz 1 lipca. Wzrost minimalnej płacy to nie tylko wyższe wynagrodzenie dla pracowników. Podniesienie kwoty minimalnego wynagrodzenia wpłynie również na składki ubezpieczeniowe opłacane do ZUS za zatrudnione osoby. Spowoduje też wzrost wysokości składek odprowadzanych za przedsiębiorców.
Pracownicy pełnoetatowi
Wysokość wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. Od 1 stycznia 2024 r. wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę będzie wynosiła 4.242 zł. W przyszłym roku minimalna płaca ulegnie podwyżce również od 1 lipca. Od tego dnia wzrośnie ona do kwoty 4.300 zł.
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla osoby zatrudnionej na etacie stanowi przychód w rozumieniu przepisów o pdof. Jeśli pracownik wynagradzany minimalną stawką nie otrzymuje żadnych innych dodatków do pensji, to kwota minimalnego wynagrodzenia jednocześnie stanowi dla niego podstawę wymiaru tych składek.
Preferencyjne składki dla przedsiębiorców
Wzrost minimalnego wynagrodzenia ma przede wszystkim znaczenie dla przedsiębiorców, którzy opłacają za siebie składki społeczne od preferencyjnej podstawy wymiaru, na warunkach określonych w ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1230 ze zm.), zwanej ustawą systemową. Zgodnie z tym przepisem dla osoby prowadzącej działalność gospodarczą na podstawie przepisów Prawa przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych, spełniającej określone warunki, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (także wypadkowe i ewentualnie chorobowe) w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej (lub po zakończeniu 6-miesięcznej ulgi na start) stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia.
W 2024 r. minimalne wynagrodzenie będzie wynosiło: od stycznia do czerwca – 4.242 zł, a od lipca do grudnia – 4.300 zł. Spowoduje to automatycznie wzrost najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla przedsiębiorców opłacających te składki na preferencyjnych zasadach oraz kwoty składek na te ubezpieczenia (patrz tabela). W 2024 r. podstawa ta będzie wynosiła: od stycznia do czerwca – 1.272,60 zł (30% z kwoty 4.242 zł), a od lipca do grudnia – 1.290 zł (30% z kwoty 4.300 zł).
Przedsiębiorca opłacający mały ZUS
Przedsiębiorcy, których roczny przychód z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w 2023 r. nie przekroczy kwoty 120.000 zł, mogą w 2024 r. skorzystać z tzw. małego ZUS, na zasadach określonych w ustawy systemowej. W ramach tej ulgi uprawniony przedsiębiorca może naliczać i opłacać za siebie składki społeczne od podstawy ustalonej w oparciu o wysokość firmowego dochodu uzyskanego w poprzednim roku kalendarzowym, a nie od podstawy powszechnie obowiązującej osoby prowadzące pozarolniczą działalność.
Ustalona w taki sposób podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie może jednak być niższa niż limit określony w art. 18c ust. 2 ustawy systemowej. Zgodnie z tym przepisem podstawa ta nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w styczniu danego roku. W styczniu 2024 r. minimalna płaca będzie wynosiła 4.242 zł. Oznacza to, że dla przedsiębiorcy korzystającego w 2024 r. z małego ZUS podstawa wymiaru składek społecznych za miesiące od stycznia do grudnia nie może być niższa niż 1.272,60 zł. Kolejna podwyżka minimalnej płacy od 1 lipca 2024 r. nie będzie miała wpływu na wysokość najniższej podstawy wymiaru składek społecznych opłacanych w ramach małego ZUS.